Từ lâu tinh dầu thiên nhiên đã được biết đến như một dược liệu quý nhờ vào vô vàn công dụng trong việc chăm sóc sức khỏe và làm đẹp. Hương thơm từ tinh dầu không chỉ giúp tinh thần thư giãn, thoải mái mà còn hỗ trợ cải thiện các vấn đề về hô hấp cùng nhiều công dụng khác… Vì thế, ngày nay tinh dầu thiên nhiên rất được chị em săn đón và trở nên rất thông dụng. Dù vậy, nhiều người vẫn thắc mắc có nên sử dụng tinh dầu thiên nhiên thường xuyên không? Hãy cùng Nature Essential Oil tìm câu trả lời trong bài viết này nhé!

Tinh dầu thiên nhiên

Tinh dầu là hợp chất hữu cơ có mùi thơm và là một chất lỏng có chứa hương thơm dễ bay hơi được chiết xuất từ thực vật. Hầu hết mọi bộ phận của thực vật đều có thể chiết xuất được tinh dầu, phổ biến nhất là hoa, lá, vỏ cây, vỏ quả,…Mùi hương của tinh dầu sẽ được quyết định bởi số cấu tử có trong loại tinh đầu đó. Ví dụ như: mùi của tinh dầu hoa hồng là mùi của chất phenyl etilic, mùi của tinh dầu hoa nhài là mùi của chất jasmin, mùi của tinh dầu chanh là mùi của chất limonen,…

Đa số các loại tinh dầu đều trong suốt và không có màu. Một số tinh dầu như tinh dầu sả chanh, cam ngọt,.. lại có màu vàng, hổ phách. Đặc biệt, tinh dầu thiên nhiên thường rất dễ bay hơi. Ở nhiệt độ phòng, tinh dầu vẫn có thể chuyển sang trạng thái khí mà không cần nhiệt độ quá cao. Chính vì thế, khi mở nắp tinh dầu, ngửi thử bạn sẽ thấy ngay hương thơm đặc trưng của tinh dầu tỏa ra. 

Trong công nghiệp, để khai thác tinh dầu hiệu quả, người ta thường lựa chọn và sử dụng những bộ phận có chứa tinh dầu nhiều nhất của cây nhằm đạt được chất lượng tốt nhất. Thông thường, hàm lượng tinh dầu trong thực vật chỉ ao động từ 0,1% đến 0,2%, có loại chỉ vài phần nghìn và một số có chứa đến 15% như quả hồi (5-15%), nụ đinh hương (15-25%), quả màng tang (4-10%),.. Đây là lý do vì sao tinh dầu thiên nhiên khá đắt, do quá trình chiết xuất mất rất nhiều nguyên liệu để cho ra được thành phẩm chất lượng. Nên để có được loại tinh dầu thiên nhiên chất lượng và đảm bảo hiệu quả trị liệu thì bạn đừng hy vọng vào việc mua sản phẩm tinh dầu với giá rẻ, vì đó có thể là hương tổng hợp. 

Cách thức hoạt động của tinh dầu thiên nhiên

Tinh dầu được ứng dụng trong các liệu pháp tinh dầu, tức là dùng hương thơm như một phương pháp trị liệu, chữa bệnh toàn diện cho con người từ rất lâu đời. Khi các loại tinh dầu được phát hiện lần đầu, lợi ích của chúng đối với việc cải thiện sức khỏe con người cũng chưa được biết đến nhiều. Theo thời gian, tinh dầu được sử dụng thông dụng trong việc chữa trị nhiều căn bệnh khác nhau cũng như các liệu pháp mùi hương đã trở nên phổ biến hơn.

Tinh dầu có thể được sử dụng bằng cách như xông, hít, massage hay thoa lên da,…Một số hoạt chất trong tinh dầu có thể hấp thu vào cơ thể khi thực hiện động tác xoa lên da hay chườm nóng. Việc hương thơm từ tinh dầu có thể kích thích các khu vực của hệ limbic – hệ viền. Hệ viền đóng vai trò quan trọng trong cảm xúc, hành vi, khứu giác và trí nhớ dài hạn của hệ thống não bộ. Đây cũng là bộ phận tham gia vào việc hình thành ký ức. Vì thế, khi ngửi thấy mùi hương quen thuộc, bạn sẽ được kích hoạt ký ức, cảm xúc của mình. Hơn thế, tinh dầu thiên nhiên còn có tác dụng tích cực trong việc kiểm soát một số chức năng sinh lý như nhịp tim, nhịp thở, huyết áp,…

Lợi ích của tinh dầu thiên nhiên

Dù được sử dụng rộng rãi nhưng cũng ít ai nắm rõ về những lợi ích sức khỏe mà tinh dầu mang lại. Dưới đây là một số công dụng tuyệt vời của tinh dầu trong quá trình điều trị bằng liệu pháp tinh dầu:

• Giúp giảm căng thẳng và lo lắng

Theo một số nghiên cứu được công bố trên trang International Journal of Nursing Practice và tạp chí Y khoa Journal of Alternative and Complementary Medicine, tinh dầu oải hương có thể giúp giảm mức độ căng thẳng của những thành viên tham gia thử nghiệm. 

Tinh dầu cam hương (cam Bergamot) cũng được xem là một trong những loại tinh dầu giúp giảm căng thẳng rất hiệu quả. Điều này được chứng minh từ các cuộc nghiên cứu năm 2015 và 2017, phát hiện ra rằng tinh dầu cam hương có thể cải thiện những loại cảm xúc tiêu cực lẫn mệt mỏi và nồng độ cortisol trong cơ thể. 

Nhìn chung, không chỉ tinh dầu oải hương hay tinh dầu cam hương mà dường như hầu hết các loại tinh dầu đều có thể giúp con người cải thiện cảm xúc, thư giãn. Bạn cũng có thể lựa chọn những mùi hương khác như tinh dầu cam, sả chanh hoặc tinh dầu ngọc lan tây,.. để hỗ trợ quá trình thư giãn của chính mình. 

• Giảm cơn đau đầu và đau nửa đầu

Hai nghiên cứu nhỏ vào những năm 90 đã phát hiện ra việc thoa hỗn hợp tinh dầu bạc hà và ethanol lên trán và thái dương sẽ giúp giảm đau đầu. Và các nghiên cứu gần đây cũng xác nhận rằng cơn đau đầu sẽ giảm sau khi thoa hỗn tinh dầu oải hương và bạc hà lên da. Người ta cũng cho rằng nếu thoa hỗn hợp hoa cúc và dầu mè lên thái dương có thể điều trị chứng đau đầu và đau nửa đầu. 

• Cải thiện tình trạng mất ngủ, giúp giấc ngủ ngon và sâu hơn

Hương thơm của tinh dầu oải hương có tác dụng cải thiện chất lượng giấc ngủ và được chứng minh trong các thử nghiệm đối với phụ nữ sau sinh con, người mắc bệnh tim, người cao tuổi bị suy giảm trí nhớ. Phần lớn các kết quả của nghiên cứu cho thấy rằng khi nhỏ vài giọt tinh dầu lên gối, hay ngửi qua tinh dầu oải hương trước khi ngủ sẽ giúp ngủ ngon hơn, kéo dài thời gian ngủ hơn trước và tác động vô cùng tích cực đến thói quen ngủ. 

• Tác dụng giảm viêm

Tinh dầu có khả năng giảm viêm, hỗ trợ chống lại các tình trạng viêm nhiễm trong cơ thể. Một nghiên cứu vào năm 2010 cho thấy, các loại tinh dầu như xạ hương, đinh hương, hoa hồng, bạch đàn, cam hương, thì là, có đặc tính chống viêm hiệu quả. Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng các loại tinh dầu trên giúp làm giảm ít nhất 25% biểu hiện của enzyme gây viêm COX-2. Trong đó, tinh dầu cỏ xạ hương có tác động nhiều nhất, giúp giảm đến 75% mức COX-2. Tương tự, nghiên cứu về tinh dầu hương thảo và caraway cũng mang lại kết quả tích cực. Ngoài ra, Hiệp hội quốc gia về trị liệu bằng hương thơm Hoa (National Association of Holistic Aromatherapy) đã liệt kê những loại tinh dầu có tác dụng giảm viêm gồm hoa cúc la mã, cúc vạn thọ, gừng,…

 Một số công dụng khác của tinh dầu thiên nhiên có thể kể đến như:

• Khả năng kháng khuẩn cao. 
• Có thể dùng làm thơm nhà cửa
• Cung cấp giải pháp thay thế, thân thiện với môi trường bằng việc ứng dụng trong đuổi muỗi, côn trùng,… 

Dùng tinh dầu đúng cách và đúng liều lượng để đảm bảo sức khỏe

Việc sử dụng tinh dầu thường xuyên là rất tốt nhưng bạn cũng cần lưu ý kỹ những điều sau để tránh trường hợp không mong muốn.

• Phải lựa chọn nguồn tinh dầu tin cậy, chất lượng

Tinh dầu thiên nhiên có chiết xuất từ những loại thực vật, còn tinh dầu hóa chất hay tên gọi khác là tinh dầu nhân tạo, chính là tinh dầu tổng hợp hóa học. Hai loại tinh dầu đều có hàng chất lượng và hàng kém chất lượng, hàng giả, nhái. Theo đó, tinh dầu tự nhiên luôn chứa một số hợp chất nên sẽ đục hơn, bay hơi không triệt để, mùi hương dịu và bền. Còn đối với tinh dầu hóa chất thì độ tinh khiết cao hơn, tinh dầu có độ trong suốt cao, khi nhỏ giọt ra đĩa sẽ dễ bay hơi đến hết, không để lại cặn nhờn, mùi hương gắt và đơn điệu hơn. 

Để sử dụng tinh dầu hiệu , trước hết bạn phải lựa chọn sản phẩm có nhãn mác uy tín trên thị trường. Nguồn gốc tinh dầu phải đáng tinh cây, công bố tiêu chuẩn chất lượng rõ ràng, đầy đủ nhãn mác theo quy định như ghi rõ cách sử dụng, liều lượng, thời gian, khuyến cáo an toàn cho người sử dụng,…Không được ăn, uống tinh dầu, dù là lượng nhỏ khi không có chỉ định của bác sĩ hoặc chuyên gia có kiến thức về tinh dầu.

• Nên thử các phản ứng của cơ thể trước khi sử dụng

Lần đầu sử dụng, bạn cần chú ý đến khả năng xảy ra dị ứng, phản vệ của tinh dầu. Bạn có thể test thử một giọt tinh dầu trên những phần da dễ nhạy cảm như cổ tay để xem có gặp phải phản ứng hay không. Nếu da của bạn trở nên đỏ và nóng rát thì nên dừng ngay việc sử dụng tinh dầu và ngược lại.

• Người có làn da nhạy cảm, dễ bị viêm nhiễm, dị ứng,.. thì nên tránh dùng tinh dầu khuynh diệp, đinh hương, gừng, cam, tiêu đen hay bạc hà. 
• Nếu đã và đang bị động kinh, thần kinh, bạn cần tránh sử dụng tinh dầu khuynh diệp, tiểu hồi, hương thảo, lá xô thơm, cây bách, hạt tiêu đen, cây thông, cây thìa là. 
• Người gặp vấn đề về tuyến tiền liệt, khuyến cao nên tránh dùng tinh dầu melissa, thông,…, người mắc bệnh tăng nhãn áp nên tránh dùng tinh dầu melissa,…
• Người bị bệnh huyết áp cao không nên dùng tinh dầu khuynh diệp, cây bài, hương thảo, cỏ xạ hương. Đối với người bị huyết áp thấp thì tránh dùng tinh dầu oải hương, kinh giới ô, ngọc lan tây.
• Phụ nữ và trẻ nhỏ dễ bị ảnh hưởng xấu bởi tinh dầu nên cần lưu ý. Cần tránh sử dụng tinh dầu cây xô thơm vì dễ gây co thắt ở phụ nữ đang mang thai.
• Không sử dụng tinh dầu trực tiếp trên da

Tinh dầu vốn rất đậm đặc, vì thế khi tiếp xúc trực tiếp với da có thể gây kích ứng như đỏ, đau rát và dễ gây bỏng sâu như tinh dầu quế, bong da khi sử dụng tinh dầu bưởi. Và trong trường hợp bạn có vết thương hở thì tuyệt đối không được bôi tinh dầu. Để sử dụng một cách hiệu quả, bạn cũng nên tuân thủ các bước pha loãng tinh dầu thích hợp. Mỗi loại tinh dầu đều có mức pha loãng nhất định để phù hợp trong việc khuếch tán hay sử dụng lên da. Vì thế, hãy tuân thủ những nguyên tắc an toàn để tránh những rủi ro khi sử dụng tinh dầu.

• Khuếch tán tinh dầu trong thời gian và điều kiện hợp lý

Bạn cần hiểu rõ việc sử dụng tinh dầu trong không gian thông gió với liệu lượng tinh dầu phù hợp sẽ tránh được những trường hợp xấu. Bởi vì sử dụng tinh dầu liên tục với một lượng quá nhiều trong một khoảng thời gian dài có thể gây ảnh hưởng đến sức khỏe người sử dụng. Do đó, khi xông tinh dầu nguyên chất, bạn nên ngắt quãng thời gian xông, xông từ 30 – 90 phút sau đó tắt đi một khoảng thời gian rồi bật lại. Đặc biệt không khuyến khích bạn sử dụng liều lượng cao, không dùng trong không gian kín và kéo dài thường xuyên. 

Tinh dầu sử dụng hợp lý sẽ rất tốt, nhưng nếu lạm dụng quá nhiều sẽ gây khó chịu cho cơ thể. Các chuyên gia đã cho lời khuyên rằng một loại tinh dầu không dùng quá 3 tuần, tránh dùng hàng ngày để da không bị phụ thuộc, giảm hiệu quả. Nếu dùng tinh dầu hỗn hợp, bạn có thể dùng liên tiếp trong 3 tháng nhưng không nên dùng quá 6 tháng. 

Tinh dầu là một sản phẩm có vô vàn lợi ích đối với sức khỏe của con người. Tuy nhiên, để sử dụng một cách hiệu quả và phát huy đúng công dụng của mỗi loại tinh dầu, bạn nên tìm hiểu rõ về cách sử dụng và tuân thủ các hướng dẫn sử dụng hợp lý nhé. Hy vọng bài viết này sẽ giúp bạn nắm rõ hơn về cách sử dụng tinh dầu cũng như giải đáp thắc mắc liệu có nên dùng tinh dầu thiên nhiên thường xuyên không. 

tinh dau thom phong, tinh dau xong phong, tinh dau thien nhien nguyen chat, tinh dầu xông phòng, tinh dầu thơm phòng, nature essential oil, tinh dầu hóa học, liệu pháp tinh dầu, lạm dụng tinh dầu, lợi ích sức khỏe, dùng tinh dầu đúng cách, dùng tinh dầu đúng liều lượng, tinh dầu thơm phòng, kiến thức về tinh dầu, công dụng của tinh dầu, lợi ích của tinh dầu thiên nhiên, sử dụng tinh dầu thiên nhiên, sử dụng tinh dầu thường xuyên, khuếch tán tinh dầu, trị liệu tinh dầu, tinh dầu